Vanaf het moment dat je jouw werk in een zintuiglijk waarneembare vorm kenbaar maakt, aan de hand van een schets bijvoorbeeld, is het beschermd onder het auteursrecht. Een idee of een stijl is niet auteursrechtelijk beschermd. Als je dus een idee of concept voor een werk hebt, hoe origineel ook, maak je dit best zo snel mogelijk concreet en tastbaar, zodat jouw kunstwerk wel degelijk auteursrechtelijk beschermd is.

Hoe kan je jouw kunstwerken nog beter beschermen tegen plagiaat?

1. Ingeval van betwisting zal je moeten kunnen aantonen dat het werk van jouw hand is, indien jij de eerste maker bent. Werk je op een computer dan hebben de bestanden weliswaar allemaal een datum, maar helemaal sluitend is dat bewijs niet. Er bestaan enkele alternatieven om je werk een zgn. ‘vaste datum’ te geven. Zo kan je je schetsen en ontwerpen bijhouden en deze aangetekend naar jezelf verzenden. Een andere handige manier is de creatie te registreren via het online depot van Sabam dat een sluitend bewijs van makerschap en datum geeft. Het deponeren van je werk is gratis, maar voor een certificaat moet je wel betalen.
2. Het is verder ook nuttig je werk te naamtekenen. De auteurswet voorziet immers een vermoeden dat degene wiens naam op het werk vermeld staat, geacht wordt de auteur te zijn tot bewijs van het tegendeel. In geval van betwisting zal het dus aan de derde zijn het tegenbewijs te leveren.
3. Je kan je kunstwerken voorzien van een watermerk of een andere vorm van identificatie om het moeilijker te maken voor anderen om het te kopiëren. Of nog een Angelsaksisch geïnspireerde vermelding opnemen bv. copyright, je naam, jaar van creatie, alle rechten voorbehouden. Hiermee expliciteer je dat het werk auteursrechtelijk beschermd is.

Als je vermoedt dat iemand anders jouw kunstwerk heeft gekopieerd of gereproduceerd zonder jouw toestemming, dan kan je een advocaat raadplegen en juridische stappen ondernemen om je auteursrecht of merkenrecht te beschermen. Het is belangrijk om snel actie te ondernemen, omdat sommige rechtszaken een verjaringstermijn hebben. Daarnaast hebben Sabam en Sofam ook een commissie van experten die je kan inschakelen om je te helpen bij je plagiaatclaim.

Wanneer jij het werk van een andere kunstenaar gebruikt, vraag je die kunstenaar hier best op voorhand toestemming over. Als je bijvoorbeeld een foto natekent, dan kan het zijn dat dit als plagiaat gezien wordt door de oorspronkelijke kunstenaar. In het verleden zijn er verschillende voorbeelden geweest van grote kunstenaars die aangeklaagd zijn voor plagiaat omdat ze zich, iets te letterlijk, baseerden op een foto. Denk maar aan de zaak Tuymans – Van Giel.